به نام خدا

 سواد سلامت:

واژه سواد سلامت از حدود سال 1970 در متون سلامت مورد استفاده قرار گرفته است.سلامت سواد مفهوم گسترده وپیچیده ای است که به شیوه های گوناگون تعریف شده است. اما در تمام این مفاهیم مشترکاتی وجود دارد که به ظرفیت افراد برای  بدست اوردن، پردازش ودرک اطلاعات سلامت وخدمات اساسی مورد نیاز برای تصمیمات مناسب جهت مراقبت از سلامت مربوط می گردد. در مجموع چند بعد سلامت مورد توجه قرار گرفته است:

• ظرفیت وتوان دسترسی به اطلاعات، فهم ودرک، پردازش وارزیابی، تصمیم گیری ورفتاردر خصوص اطلاعات (خدمات) پزشکی و سلامت

• توانایی خواندن، تصفیه ودرک اطلاعات سلامت به منظور قضاوت درست

• توانایی درک وتفسیر مفهوم اطلاعات در متون مکتوب، گفتاری وچگونگی انگیزش مردم برای اعتنا یا عدم اعتنا به فعالیتهای مرتبط به سلامت

• توانایی استنتاج مفاهیم از شکلهای مختلف ارتباط  با استفاده از انواع مهارتها برای به انجام رساندن اهداف مرتبط با سلامت

• فرایندی است که در طول زندگی فرد تکامل می یابد و ویژگی های ظرفیت، فهم وارتباط را شامل می شود.
  

انچه در مبنای تمام تعاریف به وضوح به چشم می خورد این است که همه انها سواد سلامت را مجموعه ای از مهارتها، توانمندی ها و ظرفیت ها در ابعاد گوناگون می دانند وهمین امر این شاخص را از دانش سلامت متمایز می کند. مهارتهایی که گاه در بعدکسب وبدست اوردن اطلاعات،  گاه در بعد درک وفهم ان وگاه در بعد پردازش وتفسیر وگاه در بعد تصمیم گیری و به کار گیری اطلاعات بروز می نماید وهمین مهارتها مبنای سنجش  در ابزارهای سواد سلامت قرار می گیرند.

هدف سواد سلامت مردمان سالم تاسال 2020
با افزایش سطح سلامت افرادی که سواد سلامت ناکافی  یا حداقل را دارند.                   

American medical association”" گزارش می کند که 21 درصد امریکایی ها عملا بی سواد و 25  درصد از حداقل سواد سلامت برخوردارند. نهایتا سواد سلامت به میزان توانایی افراد  در به دست اوردن، تجزیه وتحلیل کردن وفهمیدن اطلاعات  و خدمات اولیه  بهداشتی که به ان نیاز دارند تا بتوانند در مورد مسائل مربوط به سلامتی خود تصمیمات درستی را اتخاذ کنند.

سطوح سواد سلامت:

Proficientسطح حرفه ایست که فعالیتهای پیچیده و چالش برانگیز سواد سلامت را انجام میدهد  Intermediateمرزی است که فعالیتهای متوسط سلامت را انجام میدهد   

Basicسطح پایه ایست که فعالیتهای ساده سواد سلامت را میتواند انجام دهد  

Below  basic  زیر پایه که مفاهیم خیلی ساده و ابتدایی را میتواند انجام دهد

No literate بیسواد چون به زبان آشنا نیست ساده ترین مفاهیم را هم متوجه نمیشود

به نظر می رسد سواد سلامت  پائین:

1-نتایج وپیامد سلامتی را تحت تاثیر قرار می دهد.

2-سبب ایجاد خطاهای دارویی می گردد.

3- افزایش تعداد ویزیت وتعداد بستری شدن را به همراه دارد.

4- هزینه های درمانی را بالا می برد.

5- کیفیت درمان را کاهش می دهد.

سواد سلامت پایین در سالمندان،  مردمان با در امد کمتر، مردمان با تحصیلات کمتر، اقلیت ها مانند مهاجرین ومردمانی نا اشنا به زبان اصلی اموزش شایعتر است.

راهکارهایی جهت افزایش سواد سلامت:
از انجایی تیم مراقبت درمان  به همراه سایر رسانه ها واینترنت می تواند نقش موثری در ارتقا سطح سلامت افراد داشته باشد می توان  از راهکارهای فوق جهت  ارتقا سطح سواد سلامت استفاده نمود.

در ویزیت بیماران:

1- از زبان ساده وشفاف استفاده کنیم.

2- با دقت به طرف مقابل گوش کنیم.

3- اجزای پیچیده اطلاعات را به قطعات کوچکتر تقسیم کنیم.

4_ از مخاطب بخواهیم هر انچه را که اموخته است تکرار کند.

5-در پر کردن فرمهای  خدمات یا مراقبت پیشنهاد کمک بدهیم.

6- برای پی گیریهای بعدی برنامه ریزی کنیم.

7- در صورت لزوم از مترجم استفاده کنیم.

8- سوالات  باز مطرح کنیم.

9- از علائم بینایی ودست با توجه به فرهنگ مخاطب استفاده کنیم.

10- اطلاعات مهم را اول بگوییم.

گردآورنده:

   سرکار خانم زعفری
سوپروایزر آموزش سلامت